Tác giả nguyên văn tiếng Hán: Nhà sư Nhất Nhiên (일연 스님)

Chuyển nghĩa sang tiếng Hàn: Kim Won Jong (김원종)

Nhà xuất bản: Minumsa, tái bản năm 2003, 838 trang

Nếu như Tam quốc sử ký (삼국사기) được coi là bộ chính sử do Kim Boo Sick (김부식) biên soạn thì Tam quốc di sự (삼국유사) do nhà sư Nhất Nhiên (일연) biên soạn vào thế kỷ 13 bằng tiếng Hán được coi là bộ sách dã sử của Hàn Quốc.

Đây là bộ sách ghi chép đầy đủ nhất, phong phú nhất về tín ngưỡng, truyền thuyết, thần thoại, lịch sử, Phật giáo, của các quốc gia cổ đại thời Tam Quốc (Triều Tiên) cũng như các nước và các thời kỳ khác trước trong và sau thời Tam Quốc như Cổ Triều Tiên (고조선), Thìn Quốc (진국), Phù Dư (부여), Ga Ya (가야). Đặc biệt, bộ sách đã ghi lại được 14 bài Hương ca (dân ca dân gian) viết bằng chữ I du bắt nguồn từ thần thoại Dan Gun, nó là tư liệu quý báu cho việc nghiên cứu văn học quốc ngữ của Hàn Quốc.

Bộ sách gồm 5 quyển được chia thành 9 chương như sau:

Quyển 1 chương 1: “Kỷ dị” gồm những câu chuyện từ thời Cổ Triều Tiên đến thời đại trước Nam Bắc Quốc gồm Cổ Triều Tiên , Vệ Mãn Triều Tiên, Tam Hàn, Thất thập nhị quốc, quận Lạc Lãng, Bắc Đới Phương, Nam Đới Phương, Mạt Hiệt- Bột Hải, Y Tây Quốc, Năm Ga Ya, Bắc Phù Dư, Nam Phù Dư, Cao Cú Lệ, Bách Tế và gồm 36 mục.

Quyển 2 chương 2: “Kỷ dị” gồm những câu chuyện lạ kỳ được ghi chép theo niên đại về các đời vua và các quốc gia đã tồn tại từ thời Cổ Triều Tiên đến trước khi vương quốc Koryo thành lập. Phần này gồm 24 mục, chiếm khoảng một nửa bộ sách.

Quyển 3 chương 3: “Điển pháp”: Ghi lại quá trình Phật giáo được truyền bá lần đầu vào ba nước (tam quốc) và sự hưng thịnh của nó, gồm 8 mục.

Quyển 3 chương 4: “Tháp tượng”: Ghi lại việc dựng tượng Phật và tháp nổi bật thời tam quốc (đặc biệt là ở vương quốc Shilla) theo sự hưng thịnh của Phật giáo, gồm 14 mục.

Quyển 4 chương 5: “Nghĩa giải”: Giải thích niềm tin của các cao tăng thời Shilla qua các hành tích lỗi lạc của họ, gồm 14 mục.

Quyển 5 chương 6: “Thần chú”: Giới thiệu sự xuất hiện của Phật giáo bảo vệ đất nước và sự dung hòa của Saman giáo với Phật giáo qua hành tích lạ kỳ của các cao tăng đối với hệ thống mật giáo Shilla, gồm 3 mục.

Quyển 5 chương 7: “Cảm thông”: Làm sáng tỏ sức mạnh của lòng từ bi của Phật Tổ qua sự trải nghiệm kỳ diệu của các nhà sư và tín đồ, gồm 10 mục.

Quyển 5 chương 8: “Tị ẩn”: Hành tích của các nhà sư đoạt tuyệt với thế gian, đơn độc tìm hiểu Phật pháp, gồm 10 mục.

Quyển 5 chương 9: “Hiếu thiện”: Ghi chép về tứ lễ hiếu hạnh của người Shilla qua việc kết hợp luân lý Phật giáo với chữ Hiếu là luân lý mang tính thế tục, gồm 5 mục.

Điều đặc biệt ở bộ sách là ngoài phần chuyển nghĩa sang tiếng Hàn, còn có phần nguyên tác bằng chữ Hán và phần niên biểu (Vương lịch).

Bộ sách này sắp được các cán bộ Trung tâm Nghiên cứu Hàn Quốc dịch và phát hành sang tiếng Việt với sự hỗ trợ của Quỹ Daesan, Hàn Quốc.

Phan Thị Oanh