Trong mỗi quốc gia, yếu tố con người là vô cùng quan trọng. Bên cạnh các yếu tố vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên, con người là “chìa khóa” mở ra thành công của các quốc gia. Ở bài viết này, tác giả không chỉ tập trung vào việc phân tích chính sách phát triển con người thông qua việc sử dụng yếu tố nội lực (trí thức trong nước) và ngoại lực (các chuyên gia nước ngoài ) dưới thời Minh Trị, qua đó đưa ra một vài gợi ý cho Việt Nam trong việc sử dụng nguồn trí lực trong bối cảnh hiện nay, mà còn đề cập đến việc tiếp thu văn minh phương Tây cũng như sự lựa chọn các biện pháp thích ứng trong đào tạo con người của chính quyền Minh Trị, yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công của Minh Trị duy tân.