Sự trỗi dậy thần kỳ của nền kinh tế Trung Quốc cùng với sự suy thoái kéo dài của nền kinh tế Nhật Bản đã dẫn đến những nghi hoặc về một sự hoán vị sức mạnh trên phương diện kinh tế chính trị quốc tế đang diễn ra tại khu vực Châu Á. Điều này đã khiến Nhật Bản lo lắng về sự lấn át của Trung Quốc, Nhật Bản ngay lập tức chuyển hướng trọng tâm vào các liên kết song phương và khu vực biểu hiện với mục tiêu hướng đến hội nhập Đông Á thông qua một số đề xuất gia nhập TPP hay RCEP. Trong chiến lược liên kết khu vực, ASEAN, Việt Nam là chìa khóa quan trọng trong việc tạo dựng tầm ảnh hưởng của Nhật Bản ở khu vực Châu Á, đồng thời là nước được hưởng lợi từ mối liên kết kinh tế chặt chẽ với Nhật Bản. Bài viết tập trung phân tích quá trình tham gia TPP của Nhật Bản, và vai trò TPP trong chiến lược liên kết khu vực của Nhật Bản? Vậy Cơ hội và thách thức đối với quan hệ thương mại Việt Nam - Nhật Bản trong bối cảnh hình thành TPP.